Muhammed İdrisi

Muhammed İdrisi tarih dünyasında coğrafyacı, haritacı ve gezgin kimliği ile tanınmaktadır.

12. asırda bugünün dünya haritasını çizen Müslüman coğrafya alimidir.

Gençlik yıllarında Fransa, Portekiz, İspanya, Kuzey Afrika, Güney İngiltere, Atlas Okyanus Kıyılarını gezmiştir. Henüz 16 yaşında iken Anadolu’ya gelmiş ve gezi esnasında bir çok değerli bilginin kaynağına yerinde ulaşmıştır.

1145 yılında Sicilya Norman Kralı 2. Roger’in hizmetine giren Muhammed İdrisi kalan 20 yıllık ömrünü kralın yanında Palermo’da sarayda geçirmiştir.

Kral’ın ölümünden önce Kral’a gümüşten bir yer küresi ve Roger’in kitabı isimli eseri sunmuştur. Kitap için hazırlanan 70 paftalık bir dünya haritası bulunmaktadır. O döneme kadarki süreç içerisinde dünyanın harika bir anlatımını ve tasvirini yapmış olduğu bu çalışma günümüze kadar haritacılık tarihinin en önemli yerini korumaktadır.

Haritaların incelenmesinin ardından dünyanın ekvator’dan kuzeye doğru 7 iklim kuşağı ve bunları dik olarak kesen 10 boylam çizgi ile 70 parçaya bölündüğü görülmektedir.

Özellikle Balkanlar ve Akdeniz için belirtilen bilgiler halen günümüzde önemini korumaktadır. Ayrıca 71 haritalık Atlas çalışmasınıda Kral’ın yanında iken hazırlamıştır.

Kral Atlas’ın hazırlanması için Muhammed İdrisi’ye ülkenin tüm imkanlarını ayaklarının altına sermiştir.

Muhammed İdrisi’nin bu eserinde şu değerli bilgiler açıklanmaktadır;

Ekvatorun boyu 360 derecedir. Kutupla Ekvator çizgisinin arası 90 derece’dir. Ama yeryüzünün yaşanan bölümü Ekvatoru’n 64 derecesini barındırmaktadır. Geriye kalan bölgelerde ise çok soğuk ve çok sıcaktan dolayı bir yaşam yoktur. Dünyanın aslında yuvarlak ancak tam küre biçiminde olmadığı eserde suyun ona yapışık olduğu ve ondan ayrılamayacağı belirtilmektedir. Su ile yer yumurtanın içindeki sarıya benzer. Bir kuvvetin onları kuşattığını ve felek tarafına doğru çekip ittiğini belirtmektedir. Bunun aslını ise Allah’ın bileceği canlıların yerin üstünde bulunduğunu mıknatısın demiri çektiği gibi yerde üstündekileri çeker açıklamaları mevcuttur.

1951 yılında Irak İlimler Enstitüsü tarafından Muhammed İdrisi’nin haritası büyütülmüş ve yeniden çizdirilmiştir.

Bazı kitap ve kopyaları günümüze kadar saklanabilmiştir. Bu harikulade eserin yazma nüshalarının iki tanesi İstanbul, iki tanesi Paris diğerlerinin ise Kahire ve Petersburg’da bulunduğu belirtilmektedir.

Eserleri, Nüzhetü-l Müştak, fi İhtirakı’l-Afak, Ünsü’l-Mühec ve Ravzü’l-Ferec, El-Cami, li-Şıfatı, Eştati’n-Nebat ve Durübi Envaci’l-Müfredat Mine’l-Eşcar Ve’s-Simar Ve’l-Hasa’is.

66 yaşında İtalya’nın o dönemki Sicilya Özerk Bölgesi’nde vefat etmiştir.

Cevap Yaz

Lütfen yorumunuzu girin!
Lütfen adınızı buraya giriniz