1946 yılında İstanbul, Üsküdar’da dünyaya gelen Ümit Meriç’in annesi tarih öğretmeni Fevziye Menteşeoğlu Meriç, babası ise Cemil Meriç’tir.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji bölümünden mezun olmuştur. İlköğretim eğitimini doğduğu ilçe Üsküdar Sultantepe İlköğretim okulunda tamamlamış ardından Çamlıca Kız Lisesini bitirmiştir. Üniversite tahsilinin ardından aynı Sosyoloji bölümünde asistan olarak çalışmaya başlamıştır. 1975 senesinde Doktora, 1985 senesinde Doçent ve 1992 yılında Profesör olmuştur.
Prof. Dr. Ümit Meriç, uzun yıllar öğretim üyesi olarak çalışmalarını sürdürmüş 1999 yılında emekli olmuştur. İleri derecede Fransızca bilmektedir.
Babası Cemil Meriç’te ünlü sosyolog ve yazar’dır. Babasını 8 yaşında iken yitirmiştir.
Baba tarafından aslen Balkan’lıdır. Baba tarafı Yunanistan’daki Meriç Nehri’nin kıyısındaki Dimetoka şehrinin müftüsü olan Hafız İdris Efendi’ye uzanmaktadır. Dedesi Mahmut Niyazi Bey memuriyeti nedeni ile Makedonya’dan Hatay’a göç etmiş, babasıda Hatay’da dünyaya gelmiştir.
Anne tarafı Asya’dan Anadolu’ya geldikten sonra Batı’da ilerleyen denizci kavmi Menteşoğlu soyundandır. Annesinin ailesi Yıldırım Beyazıt tarafından Safranbolu’ya sürülen Ali Haydar Bey’in kolundandır.
Ümit Meriç 1988 yılında evlenmiş bu evliliğinden Fevziye Hazal isminde bir kızı vardır.
